Πώς αντιλαμβάνονται την ενσυναίσθηση οι φοιτητές νοσηλευτικής;
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η ενσυναίσθηση χρησιμοποιείται ευρέως στη Νοσηλευτική και παίζει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο των θεραπευτικών σχέσεων. Eίναι απαραίτητη στην επικοινωνία νοσηλευτή – ασθενούς για την επίτευξη των επιθυμητών θεραπευτικών αποτελεσμάτων. Αφορά την ικανότητα του θεραπευτή να τοποθετεί τον εαυτό του στη θέση του θεραπευόμενου και να αντικρίζει τη ζωή και τον κόσμο του μέσα από τα δικά του μάτια. Σκοπός: Η διερεύνηση του τρόπου που αντιλαμβάνονται οι φοιτητές νοσηλευτικής την ενσυναίσθηση. Η έρευνα διεξήχθη στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος ειδίκευσης στη Ψυχική Υγεία του ΤΕΙ Λάρισας.
Μεθοδολογία: Η έρευνα διεξήχθη από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο 2015 και σε αυτή έλαβαν μέρος 78 φοιτητές του τμήματος Νοσηλευτικής του ΑΤΕΙ Θεσσαλίας στην πόλη της Λάρισας. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με χρήση του ερωτηματολογίου Toronto Empathy Questionnaire των Spreng, Mckinnon, Mar και Levine (2009), το οποίο αποτελείται από συνολικά 16 ερωτήσεις σχετικές με την ενσυναίσθηση. Σε αυτό, προστέθηκαν δημογραφικά στοιχειά (ηλικία, φύλο, εξάμηνο σπουδών, εκπαιδευτικό ίδρυμα). Η επεξεργασία και η στατιστική ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με την βοήθεια περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής. Για να εξετάσουμε την εσωτερική συνάφεια των ερωτήσεων χρησιμοποιήσαμε τον δείκτη Cronbach’s α. Σε όλους τους ελέγχους, ο δείκτης εμφάνισε τιμή μεγαλύτερη από 0.7 υποδεικνύοντας υψηλή συνοχή στις απαντήσεις που δόθηκαν από τους ερωτώμενους σε κάθε άξονα του ερωτηματολογίου. Για να ελέγξουμε τις υποθέσεις που σχετίζονται με τους θεωρητικούς άξονες του ερωτηματολογίου, χρησιμοποιήσαμε την μέθοδο της Confirmatory παραγοντικής ανάλυσης τα αποτελέσματα της οποίας δεν διέφεραν από τις αρχικές υποθέσεις.
Αποτελέσματα: Οι γυναίκες φοιτήτριες νοσηλευτικής επιδεικνύουν υψηλότερα ποσοστά ενσυναίσθησης σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους τους, ενώ όσον αφορά την ηλικία, μέσα από τα αποτελέσματα παρατηρούμε, πώς όσο μεγαλύτεροι είναι οι φοιτητές τόσο πιο χαμηλά επίπεδα ενσυναίσθησης αναφέρονται, ανεξαρτήτως από το φύλο των φοιτητών. Συμπεράσματα: Στα επαγγέλματα υγείας θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική και αναγνωρίζεται ως κλειδί στην επικοινωνία, δημιουργώντας ταύτιση του επαγγελματία με τον ασθενή-πελάτη πετυχαίνοντας και καλύτερα αποτελέσματα στην φροντίδα του. Το φύλο του νοσηλευτή παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και επίδειξη ενσυναίσθησης ενώ σημαντική προβάλλεται η ανάγκη εκπαίδευσης των φοιτητών νοσηλευτικής σε αυτήν. Λέξεις κλειδιά: ενσυναίσθηση, νοσηλευτική, Τoronto Empathy Questionnaire, φύλο, ηλικία
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Rogers, C. R.. The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality change. Journal of consulting psychology. 1959, (21), 95-103, (1959).
2. Williams, B., Brown, T., Boyle, M. et al.. Levels of empathy in undergraduate emergency health, nursing, and midwifery students: a longitudinal study. Advances in Medical Education and Practice. 2014, (5), 299-306. 3. Williams, J., Stickley, T.. Empathy and nurse education. Nurse Education Today. 2010, (8)752–755.
4. Spreng, R. N., McKinnon, M.C., Mard, R.A., Levine, B.. The Toronto Empathy Questionnaire: Scale Development and Initial Validation of a Factor-Analytic Solution to Multiple Empathy Measures. Journal of Personality Assessment. 2009, 91 (1), 62-71. 23
5. Brown, B.. Men in nursing: Re-evaluating masculinities, re-evaluating gender. Contemporary Nurse. 2009, 33 (2), 120-129.
6. Cunico, L., Sartori, R., Marognolli, O., Meneghini, A. Developing empathy in nursing students: a cohort longitudinal study. Nursing students. 2012, 21 (13-14), 2016-2025.
7. Elliot, M., Hirsch, MD.. The role of empathy in medicine: a medical student’s perspective. American Medical Association Journal of Ethics. 2007, 9 (6), 423-427.
8. Fields, S., Mahan, P., et al.. Measuring empathy in healthcare profession students using the Jefferson Scale of Physician Empathy: Health provider – student version. Journal of Interprofessional Care. 2011, 25 (4).
9. Hojat, M., Vergare, M., Maxwell, K. et al.. The Devil is in the Third Year: A Longitudinal Study of Erosion of Empathy in Medical School. Academic Medicine. 2009, 84 (9), 1182-1191.
10. Razavi, D., Delvaux, N. et al.. Does training increase the use of more emotionally laden words by nurses when talking with cancer patients? A randomised study. British Journal of Cancer. 2002, (87), 1-7.
11. Riess, H., Kelley, J. et al.. Empathy Training for Resident Physicians: A Randomized Controlled Trial of a Neuroscience-Informed Curriculum. Journal of General Internal Medicine. 2012, 27 (10), 1280–1286.
12. Stepien, Κ., Baernstein, A.. Educating for Empathy. Journal of General Internal Medicine. 2006, 21 (5), 524– 530.
13. Wilson, S., Prescott, J., Becket, G.. Empathy Levels in First- and Third-Year Students in Health and Non-Health Disciplines. American Association of Colleges of Pharmacy. 2012, 76 (2), 24.
